Syropy na przeziębienie dla dzieci – czy warto podawać?

Przeziębienie (nazywane również zapaleniem błony śluzowej krtani, gardła i nosa, nieżytem nosa lub zaziębieniem) jest wirusową chorobą zakaźną górnych dróg oddechowych. Może być wywołane przez ponad 200 wirusów, m.in. rinowirusy, koronawirusy, adenowirusy, enterowirusy. W związku z tym, że przeziębienie nie jest infekcją bakteryjną, w leczeniu nie stosuje się antybiotyków.

Przeziębienie u dziecka pojawia się:

• wskutek bezpośredniego kontaktu z osobą przenoszącą wirusy,
• po dotknięciu powierzchni, na której znajdują się wirusy (np. na klamce dotkniętej przez chorą osobę wirusy mogą się utrzymywać nawet przez kilkanaście godzin),
• w efekcie przebywania w pomieszczeniu, w którym jest osoba chora – wirusy przenoszą się drogą kropelkową i uwalniane są do powietrza w trakcie kichania czy podczas kaszlu.

Jak zatem widać – o przeziębienie bardzo łatwo. Wystarczą nieumyte dłonie, nieopatrzne dotknięcie zakażonego przedmiotu lub kichnięcie. Należy uczulać dzieci, żeby dbały o higienę, zasłaniały buzie, gdy kaszlą, i nie dotykały twarzy brudnymi rękoma. Wirusy bywają bardzo wytrzymałe i potrafią przetrwać w środowisku naprawdę długo.

Powszechnie uważa się, że przeziębienie wywoływane jest przez chłodniejszą pogodę i wilgoć – wszak wraz z jesienią zaczyna się szczyt zachorowań. Badacze podchodzą jednak z dużą dozą ostrożności do teorii, że to niższe temperatury wywołują przeziębienie (nie ma to potwierdzenia naukowego). Możliwe, że częściej chorujemy jesienią i zimą, ponieważ więcej czasu spędzamy w zamkniętych pomieszczeniach, a niektóre wirusy są sezonowe i uaktywniają się, gdy robi się zimno i mokro. Nie zmienia to faktu, że w tych okresach musimy zwracać większą uwagę na higienę i wspierać odporność.

Przeziębienie uznawane jest za infekcję raczej nieszkodliwą. Nie należy go mylić z grypą. Nasilenie objawów przy przeziębieniu bywa różne (chociaż przebieg jest najczęściej łagodny), a chorobę dzieli się na trzy fazy: inkubację wirusa, etap ostry i etap zdrowienia.

Objawami przeziębienia są: mrowienie i drapanie w gardle i nosie, ból gardła, katar, kaszel, osłabienie i zmęczenie. Może pojawić się również stan podgorączkowy – gorączka występuje rzadko. Stan chorobowy utrzymuje się około tygodnia.

W pierwszych trzech dniach od zakażenia maluch może być rozdrażniony, zmęczony, płaczliwy i ospały. Towarzyszyć temu będą nieprzyjemne uczucia w nosie – łaskotanie i swędzenie. Następnie infekcja przenosi się na gardło – pojawiają się chrypka, katar i ból gardła, który z każdym dniem będzie mocniejszy. Gdy objawy zaczną się nasilać, oznacza to, że układ odpornościowy działa na pełnych obrotach i próbuje zwalczyć wirusa. W tym czasie często podnosi się temperatura ciała, a dziecko może odmawiać jedzenia. 

Po tygodniu infekcja najczęściej ustępuje. Jeżeli stan dziecka się pogarsza i pojawiają się nowe objawy (gorączka powyżej 38,5 stopnia, bóle mięśni, ból ucha, uporczywy kaszel, duszności, wrażliwość na dotyk, problemy układu moczowego), konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Przeziębione dziecko musi dużo odpoczywać, spać i pić, żeby uniknąć odwodnienia. Nieraz konieczne jest zastosowanie leków – szczególnie gdy pojawia się gorączka lub ból. Warto jednak pamiętać, że w przypadku przeziębienia zwalczamy tylko objawy, a nie samego wirusa. Jeżeli dziecko skarży się na ból, zaleca się podanie paracetamolu lub ibuprofenu, które działają również przeciwgorączkowo i mogą być stosowane u niemowląt od trzeciego miesiąca życia. Leki te dostępne są w aptekach w różnej formie – kropli, czopków, syropów i tabletek. Małym dzieciom nie podajemy aspiryny!

Walkę z objawami przeziębienia wspierają również inhalacje z soli fizjologicznej (nawilżą, oczyszczą i przyniosą ulgę podrażnionej śluzówce), krople do nosa i olejki eteryczne – można je kupić w formie maści lub plastrów do naklejania w okolicach klatki piersiowej. Opuchniętemu od kataru nosowi ulgę przyniesie maść majerankowa.

Przeziębiony organizm warto również wspierać naturalnymi metodami: herbatą z czarnego bzu, dzikiej róży czy lipy, miodem, sokami z malin i aronii, czosnkiem, cebulą, cytryną. Dzieciom powyżej drugiego roku życia można podawać również imbir (na przykład jako dodatek do napoju).

Najczęściej polecanymi syropami na przeziębienie u dziecka są te zrobione samodzielnie z czosnku lub cebuli. Czosnek pomaga w leczeniu mokrego kaszlu i udrażnia nos. Wystarczy rozgnieść kilka ząbków, zalać sokiem z cytryny, dodać miodu, zalać wodą, przykryć i odstawić na godzinę. Przed podaniem należy go przecedzić.

Cebula hamuje rozwój infekcji, łagodzi kaszel (mokry i suchy). Należy ją pokroić, zalać sokiem z cytryną, dodać miód (wedle uznania), wymieszać wszystkie składniki i odstawić na kilka godzin. Syrop przechowujemy w lodówce. Jego termin ważności jest krótki, zaledwie dwa dni, jednak warto go stosować u wszystkich członków rodziny, żeby wzmocnić odporność.

Przy umiarkowanej infekcji nie ma konieczności stosowania preparatów z apteki, chociaż oczywiście nie jest to zabronione. W wyborze może pomóc lekarz lub farmaceuta. Warto jednak zwrócić uwagę na skład: syrop glukozowo-fruktozowy lub cukier na pierwszym miejscu to zła informacja.