Częste oddawanie moczu u dziecka – co robić?

Dzieci w wieku przedszkolnym oddają mocz od 5 do 8 razy na dobę, starsze – w wieku szkolnym – od 4 do 6 razy. Przedszkolaki wydalają ok. 500–600 ml moczu przy spożyciu ok. 1,2 l płynów dziennie, wliczając wodę zawartą w jedzeniu, czyli w zupach, jogurtach, owocach itd. Częstotliwość oddawania moczu u dzieci zależy od bardzo wielu czynników.

Przede wszystkim warto pamiętać, że objętość pęcherza z wiekiem się zwiększa, w związku z czym potrzeba skorzystania z toalety będzie występować rzadziej, im dziecko jest starsze. Słodkie soki, temperatura otoczenia (im niższa, tym częściej narasta potrzeba zrobienia siku), unerwienie pęcherza, kondycja psychiczna i fizyczna mają wpływ na częstotliwość oddawania moczu. Jeśli niepokoi nas to, że dziecko często chodzi do łazienki, warto przeanalizować dodatkowe objawy, dietę i okoliczności towarzyszące częstomoczowi. Tylko poprzez szeroko zakrojoną obserwację dowiemy się, o czym świadczy częste oddawanie moczu u dziecka.

Częstomocz to zaburzenie układu moczowego, które objawia się nadmierną potrzebą oddawania moczu, najczęściej w niewielkich ilościach. Może pojawić się w wyniku stosowania niektórych leków lub stanowić jeden z objawów rozmaitych kłopotów ze zdrowiem. Najczęściej związany jest z infekcją układu moczowego. Zakażenie rozwija się, gdy w drogach moczowych znajdą się bakterie, które nie należą do naturalnej flory bakteryjnej okolic intymnych. Na tego typu infekcje narażone są m.in. dzieci, które latem chodzą bez pieluszki czy bielizny, bawią się w piasku, siadają gołą pupą na trawie czy ziemi. Ryzyko stwarza też korzystanie z publicznych toalet i basenów, ale też nieodpowiednia higiena. Do zakażeń może dojść przez cewkę moczową, drogą krwi lub limfy.

Poza infekcją układu moczowego częstomocz może być objawem innych schorzeń, m.in. zespołu bolesnego pęcherza, pęcherza nadreaktywnego, wystąpienia ciała obcego w pęcherzu, a nawet nowotworu. Wśród przyczyn częstego oddawania moczu wymienia się, poza stanem zapalnym w cewce moczowej czy pęcherzu, odczyn zapalny w gruczole krokowym, kolkę nerkową, ale też gruźlicę, cukrzycę typu I i II, reaktywne zapalenie stawów, niedoczynność przysadki mózgowej oraz uszkodzenie mózgu lub rdzenia kręgowego.

Częste oddawanie moczu u dziecka może być też związane z rodzajem spożywanych płynów. Słodkie napoje z kofeiną, duża ilość czarnej herbaty, napoje z witaminą C, np. sok żurawinowy, ale również cytrusy i soki owocowe pite w nadmiarze mogą wywoływać częstomocz. Nie bez znaczenia pozostaje też naturalna samokontrola oddawania moczu. Dzieci nabywają jej z wiekiem, trudności z opanowaniem świadomego oddawania moczu mogą być rozwojową przyczyną częstej mikcji. Psychiczne przyczyny częstego oddawania moczu u dziecka mijają z czasem.

Jeśli częstomocz występuje razem z innymi objawami, takimi jak: ból brzucha, ból w okolicy lędźwiowej i spojenia łonowego, gorączka, złe samopoczucie, problemy z utrzymaniem moczu, ból i pieczenie podczas siusiania, bolesne parcie na pęcherz, oddawanie moczu w małych ilościach –najpewniej mamy do czynienia z infekcją układu moczowego.

Objawem towarzyszącym częstemu oddawaniu moczu może być także nadmierna potrzeba oddawania moczu w nocy oraz niekontrolowana mikcja w czasie snu. Takie objawy mogą świadczyć o zespole bolesnego pęcherza lub pęcherza nadreaktywnego. Z kolei rak pęcherza moczowego, poza bolesnym parciem, może objawiać się skrzepami krwi w moczu.

Częstą dolegliwością wśród dzieci jest odpływ pęcherzowo-moczowodowy. Choroba ta polega na cofaniu się moczu z pęcherza do nerek i moczowodów, co objawia się częstymi infekcjami oraz problemami z nietrzymaniem moczu. Z kolei kamicy nerkowej mogą towarzyszyć wymioty i występowanie potów. Częste oddawanie moczu może występować również przy zaparciach. Wielomocz, czyli nadmierna ilość moczu, może być objawem cukrzycy.

Jeśli zaobserwujemy u dziecka częste oddawanie moczu, należy przyjrzeć się dodatkowym objawom oraz diecie dziecka. Brak tych objawów jest o tyle pocieszający, że wykluczyć możemy niewydolność nerek, czy poważne infekcje. Nie oznacza to jednak, że wówczas można częstomocz pozostawić bez diagnozy.

W przypadku niepokojąco częstej mikcji u dzieci, bez względu na to, czy występują dodatkowe objawy, należy skonsultować się z lekarzem, który może zlecić wykonanie badań. Aby prawidłowo ocenić, co jest przyczyną częstego oddawania moczu u dziecka, najczęściej lekarz zaleca wykonanie ogólnego badania moczu. Jest ono podstawą do stwierdzenia, czy mamy do czynienia z infekcją. Jeśli badanie nie przyniesie żadnych informacji o przyczynie częstomoczu, wskazane jest wykonanie USG jamy brzusznej przy pełnym pęcherzu oraz przy opróżnionym lub posiewu w kierunku grzybicy czy chlamydii.