Coś na ząb. Pożegnaj popsute zęby

Czy wasze dzieci lubią myć zęby? To mniej niż 10 minut w ciągu dnia, a jednak mało który kilkulatek sam mycia pilnuje i do łazienki biegnie jak na skrzydłach. Kilka chwil szorowania wydaje się nudą, jakich mało. Na szczęście rzut oka na półkę z akcesoriami do higieny jamy ustnej pokazuje, że istnieje arsenał środków – nie tylko skutecznych, ale też zdecydowanie rozrywkowych – o jakich nie mieliśmy pojęcia. 

Najważniejsza jest szczoteczka. Dobrana do wieku i dobrze trzymająca się w małej dłoni, obowiązkowo z miękkim włosiem. Tyle z punktu widzenia rodzica. Od strony dziecka sprawa wygląda nieco inaczej. Jeśli szczoteczka, to „na bogato”. Ze śmieszną zatyczką. Z przyssawką w kształcie zwierzątka. Z Pingwinem z Madagaskaru albo przynajmniej świecąca w ciemności. Nie myjecie zębów po ciemku? Dzieci chętnie spróbują i jest szansa, że będą miały z tego frajdę. 

A może szczoteczka ekologiczna, bambusowa? Po pierwsze – biodegradowalna, czyli z materiałów, które nie będą wiekami zalegać na wysypisku, po drugie – z bambusa uprawianego specjalnie w tym celu, a nie podbieranego pandzie. Innymi słowy – szorujemy uzębienie i chronimy populację pand. Takie szorowanie to misja! 

Dla kilkulatka atrakcyjna może być szczoteczka elektryczna, na przykład z melodyjką, która odmierza czas mycia. Pamiętajmy jednak, że to, my, dorośli jesteśmy odpowiedzialni za to, jak przebiegnie mycie zębów u malucha. Dzieciom poniżej 8. roku życia należy pomagać w doczyszczeniu zębów.  

Skoro już jesteśmy przy czasie przeznaczanym na szczotkowanie, to do jego odmierzania wymyślono całe mnóstwo akcesoriów. Timery i klepsydry do postawienia na umywalce albo naklejenia na lustrze to dopiero początek wyliczanki. 

Co powiecie na towarzyszące tym kilku minutom dziennie aplikacje na telefon komórkowy lub tablet? Skoro z aplikacją biegamy, gotujemy i planujemy zakupy, to do mycia zębów też się przyda. Ta dla dzieci, skrzyżowanie kreskówki z grą komputerową, zamieni przymus szorowania w ekscytującą akcję gaszenia pożaru albo walki z groźnymi kosmitami. To tylko przykłady, bo scenariuszy jest naprawdę wiele. 

Aplikacja dla rodzica, dzięki połączeniu ze szczoteczką, czarno na białym pokaże na wykresie, jak długo zęby były myte i które zostały potraktowane po macoszemu. Od biedy wymagany czas mycia odmierzać można dowolną trzyminutową piosenką, wystarczy znaleźć taką, do której dzieciaki chętnie podrygują.
 

W porównaniu z asortymentem szczoteczek oferta past wygląda ubogo. Tu już tak nie zaszalejemy. Z fluorem albo bez (dla najmłodszych zdecydowanie bez), owocowa albo miętowa, biała albo w kolorowe paski. Ale nie to jest najważniejsze. Najważniejsze jest, żeby pasta dziecięca była zgodna z rekomendacjami. Ilość fluoru, jaka powinna znajdować się w paście dla dzieci, jest ściśle określona zgodnie z wytycznymi Europejskiej Akademii Stomatologii Dziecięcej (EAPD). I tak, dzieci poniżej 6. roku życia powinny myć zęby pastą z zawartością fluoru 1000 ppm – o wielkości ziarnka ryżu. Dzieci poniżej sześciu lat powinny używać pasty do zębów wielkości ziarnka grochu pod kontrolą dorosłych, aby zminimalizować ryzyko połknięcia.  

Warto także podkreślić znaczenie zdrowego odżywiania dla zdrowia zębów. Żeby zapobiegać próchnicy, należy ograniczyć w diecie dziecka ilość cukrów prostych, a także przetworzoną żywność. Czego nie dawać najmłodszym? Na czarnej liście powinny znaleźć się: 

• żelki,
• cukierki krówki,
• mleko w tubce,  

• gumy rozpuszczalne, 
• słodkie napoje.

Nie dawajmy dziecku dużej ilości słodyczy i owoców, a także nie dopuszczajmy, żeby zasypiało z butelką w buzi.  

Co przysłuży się dziecięcemu uzębieniu? Na białej liście znajdziemy: 

• świeże warzywa i owoce,  

• frytki z warzyw bulwiastych,  
• orzechy,  
• chrupki kukurydziane,  
• pieczywo chrupkie,  
• wafle ryżowe. 

Należy pamiętać też o dwugodzinnej przerwie między posiłkami. 

Żeby dziecko miało zdrowe zęby, konieczne są regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym. Eksperci zalecają, żeby pierwsza wizyta odbyła się pomiędzy 6. a 12. miesiącem życia dziecka. Często u małych dzieci występuje także próchnica butelkowa. Sprawy nie ułatwiają także słodzone, papkowate pokarmy, które często przez długi czas zalegają w miejscu, w którym smoczek styka się z ząbkami, a to z kolei łatwa pożywka dla różnych bakterii. Wizyty stomatologiczne powinny odbywać się co pół roku. Tam na maluchy czekają, w zależności od wieku. dwa profilaktyczne zabiegi – lakowanie i lakierowanie zębów.

Nawet najlepsza i najnowocześniejsza szczoteczka nie wystarczy, jeśli nie zaopatrzymy dziecka w dodatkowe narzędzia. Warto nauczyć dziecko używania nici dentystycznej oraz płynu do płukania jamy ustnej – na rynku dostępnych jest wiele rodzajów o delikatnych, owocowych smakach. Oczywiście podstawą jest mycie zębów po każdym posiłku. Takie nawyki warto wpajać dzieciom od najmłodszych lat.  

Właściwa higiena jamy ustnej to nasza wspólna sprawa. Dlatego też zarówno przedszkolaki, jak i uczniowie powinni być edukowani w tej dziedzinie w placówkach, do których uczęszczają. Tutaj rodzice muszą liczyć na ekspertów, którzy opracują narzędzia edukacyjne dostosowane do wieku. W placówkach oświatowych powinno być obowiązkowe mycie zębów po posiłkach. Dużą pomocą byłyby instruktaże higieniczne oraz zespołowa fluoryzacja. Idealnym rozwiązaniem byłby się gabinet stomatologiczny w każdej szkole, a jeśli to nie możliwe: dentobus, z którego usług uczniowie mogliby regularnie korzystać.