Noworodek kicha – dlaczego?/fot. GettyImages Noworodek kicha – dlaczego?/fot. GettyImages

Noworodek kicha – dlaczego?

Kichanie jest powszechne u niemowląt. To reakcja fizjologiczna, pozwalająca oczyścić nos z nadmiaru wydzieliny i obcych cząstek (np. kurzu). Dlatego, kiedy niemowlę kicha a nie ma kataru, rodzic może odetchnąć z ulgą. Kichanie świadczy o tym, że mechanizmy obronne dziecięcego organizmu działają bez zarzutu.

Spis treści:

Po co niemowlaki kichają?

Noworodek kicha z tych samych powodów co jego starsze rodzeństwo czy rodzice. Kichanie jest naturalną reakcją odruchową. Gwałtownie wypuszczając powietrze z płuc, oczyszczamy jamę nosa z nadmiaru wydzieliny, drobinek kurzu, pyłu i innych obcych cząsteczek. To zjawisko bardzo powszechne, również u niemowląt. To, że niemowlę kicha, częściej świadczy o prawidłowym działaniu jego organizmu (układu nerwowego) niż o rozwijającej się infekcji.

Niemowlę kicha – czy to choroba?

Kiedy noworodek kicha, nie musi od razu być przeziębiony. Chociaż zdarza się, że taki objaw towarzyszy infekcjom. Zakażenia wirusowe są częstą chorobą wieku dziecięcego. W ich przebiegu oprócz kichania pojawiają się także:

  • katar (nieżyt nosa – dominujący objaw zakażeń wirusowych),
  • kaszel,
  • sapka,
  • chrapanie,
  • zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura ciała.

Chorobę rozpoznaje się nie tylko po tym, że noworodek często kicha, ale również ma problemy z oddychaniem, niechętnie je, jest niespokojny i senny.

Katar u tak małych dzieci jest niebezpieczny. Niemowlęta do 6. tygodnia życia nie potrafią oddychać przez usta, a przez zatkany nos grozi im bezdech, niedotlenienie, niewydolność oddechowa, a nawet nagła śmierć łóżeczkowa. Dlatego, kiedy noworodek kicha i ma katar, przez który nie może swobodnie oddychać ani jeść, trzeba pilnie zgłosić się do lekarza. Tym bardziej, że niedrożność nosa ma różne przyczyny. To m.in.:

  • wady wrodzone (np. niewykształcenie nozdrzy tylnych),
  • infekcje górnych dróg oddechowych o różnej etiologii,
  • zmiany jatrogenne (polekowy nieżyt nosa),
  • zaburzenia metaboliczne (np. niedoczynność tarczycy),
  • urazy nosa,
  • guzy nosa.

Kichanie a alergia

Jeszcze jedną przyczyną niedrożności nosa u niemowląt jest alergia. Jej objawy są różne w zależności od rodzaju alergenu, jednak w każdym przypadku wymagają konsultacji pediatrycznej. Alergiczny nieżyt nosa (ANN) rzadko pojawia się u dzieci poniżej 5. roku życia, co nie oznacza, że taka choroba jest u najmłodszych wykluczona. Niemowlę może być narażone na wiele różnych alergenów. Najbardziej rozpowszechnione są:

  • Alergeny wziewne

Kiedy niemowlę dużo kicha, ma wodnisty katar, łzawiące oczy, a do tego jest senne i rozdrażnione, być może reaguje w ten sposób na pyłki, roztocza kurzu domowego, zapach detergentów albo dym tytoniowy. Bierne palenie jest główną przyczyną kataru siennego u dzieci poniżej 1. roku życia. Poza tym zwiększa ryzyko wystąpienia astmy, alergii oraz chorób układu oddechowego (zapalenia płuc, oskrzeli, tchawicy).

  • Alergeny pokarmowe

Oprócz alergii wziewnych u niemowląt rozpoznaje się też alergie pokarmowe. Najczęstsza z nich  – uczulenie na białko mleka krowiego – dotyczy około 2 proc. niemowlęcej populacji. Nadwrażliwość na pokarmy czasem wywołuje u dziecka kichanie i wodnisty katar, ale jednak częściej przynosi zmiany skórne (pokrzywkę, obrzęk) oraz dolegliwości ze strony układu pokarmowego (kolkowe bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunkę).

  • Inne czynniki drażniące

Niewiele osób wie, że kichanie dziecka bywa czasem reakcją organizmu na światło słoneczne. Syndrom ACHOO, bo to o nim mowa, jest przekazywany w genach. To przypadłość związana z nadwrażliwością nerwu wzrokowego, który pod wpływem nagłej ekspozycji na światło, wysyła sygnał do nerwu trójdzielnego, wyzwalając w ten sposób odruch kichania. Szacuje się, że syndrom ACHOO dotyczy nawet jednej czwartej populacji. Jeśli niemowlę często kicha (napadowo) zaraz po wyjściu na dwór w słoneczny dzień, można podejrzewać, że odziedziczyło odruch kichania po przodkach.

Fizjologiczne kichanie noworodka

To, że niemowlę kicha nie powinno niepokoić rodziców. Chyba, że oprócz kichania pojawiają się inne objawy, a zachowanie maluszka jest inne niż zwykle i niepokojące. Jeśli nie, nie nic mu nie dolega. Kichanie noworodka świadczy o tym, że dziecko dobrze adaptuje się w nowym środowisku i jest w stanie poradzić sobie z jego zagrożeniami.

Czasem przyczyną kichania jest zbyt suche powietrze w sypialni maluszka albo mleko, które podczas karmienia dostało się do nosa. To się zdarza! Dlatego warto zadbać o dobrą jakość powietrza w mieszkaniu, częste spacery i dużo miłości! Jeśli mimo wszystko, kichanie dziecka niepokoi rodziców, warto skonsultować się z położną lub pediatrą i rozwikłać wszystkie niepewności.

Źródła:

  1. Karney, Ostry nieżyt błony śluzowej nosa u niemowląt i małych dzieci, Borgis – Nowa Pediatria, 2007 r.
  2. Dębska, M. Chmielik, Zaburzenia drożności nosa u noworodków i niemowląt, Borgis – Nowa Pediatria, 2005 r.

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź