
Noworodek kicha – dlaczego?
Spis treści:
Po co niemowlaki kichają?
Noworodek kicha z tych samych powodów co jego starsze rodzeństwo czy rodzice. Kichanie jest naturalną reakcją odruchową. Gwałtownie wypuszczając powietrze z płuc, oczyszczamy jamę nosa z nadmiaru wydzieliny, drobinek kurzu, pyłu i innych obcych cząsteczek. To zjawisko bardzo powszechne, również u niemowląt. To, że niemowlę kicha, częściej świadczy o prawidłowym działaniu jego organizmu (układu nerwowego) niż o rozwijającej się infekcji.
Niemowlę kicha – czy to choroba?
Kiedy noworodek kicha, nie musi od razu być przeziębiony. Chociaż zdarza się, że taki objaw towarzyszy infekcjom. Zakażenia wirusowe są częstą chorobą wieku dziecięcego. W ich przebiegu oprócz kichania pojawiają się także:
- katar (nieżyt nosa – dominujący objaw zakażeń wirusowych),
- kaszel,
- sapka,
- chrapanie,
- zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura ciała.
Chorobę rozpoznaje się nie tylko po tym, że noworodek często kicha, ale również ma problemy z oddychaniem, niechętnie je, jest niespokojny i senny.
Katar u tak małych dzieci jest niebezpieczny. Niemowlęta do 6. tygodnia życia nie potrafią oddychać przez usta, a przez zatkany nos grozi im bezdech, niedotlenienie, niewydolność oddechowa, a nawet nagła śmierć łóżeczkowa. Dlatego, kiedy noworodek kicha i ma katar, przez który nie może swobodnie oddychać ani jeść, trzeba pilnie zgłosić się do lekarza. Tym bardziej, że niedrożność nosa ma różne przyczyny. To m.in.:
- wady wrodzone (np. niewykształcenie nozdrzy tylnych),
- infekcje górnych dróg oddechowych o różnej etiologii,
- zmiany jatrogenne (polekowy nieżyt nosa),
- zaburzenia metaboliczne (np. niedoczynność tarczycy),
- urazy nosa,
- guzy nosa.
Kichanie a alergia
Jeszcze jedną przyczyną niedrożności nosa u niemowląt jest alergia. Jej objawy są różne w zależności od rodzaju alergenu, jednak w każdym przypadku wymagają konsultacji pediatrycznej. Alergiczny nieżyt nosa (ANN) rzadko pojawia się u dzieci poniżej 5. roku życia, co nie oznacza, że taka choroba jest u najmłodszych wykluczona. Niemowlę może być narażone na wiele różnych alergenów. Najbardziej rozpowszechnione są:
- Alergeny wziewne
Kiedy niemowlę dużo kicha, ma wodnisty katar, łzawiące oczy, a do tego jest senne i rozdrażnione, być może reaguje w ten sposób na pyłki, roztocza kurzu domowego, zapach detergentów albo dym tytoniowy. Bierne palenie jest główną przyczyną kataru siennego u dzieci poniżej 1. roku życia. Poza tym zwiększa ryzyko wystąpienia astmy, alergii oraz chorób układu oddechowego (zapalenia płuc, oskrzeli, tchawicy).
- Alergeny pokarmowe
Oprócz alergii wziewnych u niemowląt rozpoznaje się też alergie pokarmowe. Najczęstsza z nich – uczulenie na białko mleka krowiego – dotyczy około 2 proc. niemowlęcej populacji. Nadwrażliwość na pokarmy czasem wywołuje u dziecka kichanie i wodnisty katar, ale jednak częściej przynosi zmiany skórne (pokrzywkę, obrzęk) oraz dolegliwości ze strony układu pokarmowego (kolkowe bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunkę).
- Inne czynniki drażniące
Niewiele osób wie, że kichanie dziecka bywa czasem reakcją organizmu na światło słoneczne. Syndrom ACHOO, bo to o nim mowa, jest przekazywany w genach. To przypadłość związana z nadwrażliwością nerwu wzrokowego, który pod wpływem nagłej ekspozycji na światło, wysyła sygnał do nerwu trójdzielnego, wyzwalając w ten sposób odruch kichania. Szacuje się, że syndrom ACHOO dotyczy nawet jednej czwartej populacji. Jeśli niemowlę często kicha (napadowo) zaraz po wyjściu na dwór w słoneczny dzień, można podejrzewać, że odziedziczyło odruch kichania po przodkach.
Fizjologiczne kichanie noworodka
To, że niemowlę kicha nie powinno niepokoić rodziców. Chyba, że oprócz kichania pojawiają się inne objawy, a zachowanie maluszka jest inne niż zwykle i niepokojące. Jeśli nie, nie nic mu nie dolega. Kichanie noworodka świadczy o tym, że dziecko dobrze adaptuje się w nowym środowisku i jest w stanie poradzić sobie z jego zagrożeniami.
Czasem przyczyną kichania jest zbyt suche powietrze w sypialni maluszka albo mleko, które podczas karmienia dostało się do nosa. To się zdarza! Dlatego warto zadbać o dobrą jakość powietrza w mieszkaniu, częste spacery i dużo miłości! Jeśli mimo wszystko, kichanie dziecka niepokoi rodziców, warto skonsultować się z położną lub pediatrą i rozwikłać wszystkie niepewności.
Źródła:
- Karney, Ostry nieżyt błony śluzowej nosa u niemowląt i małych dzieci, Borgis – Nowa Pediatria, 2007 r.
- Dębska, M. Chmielik, Zaburzenia drożności nosa u noworodków i niemowląt, Borgis – Nowa Pediatria, 2005 r.