Kryzys laktacyjny – jak pomóc sobie i dziecku?

Termin „kryzys laktacyjny” brzmi przerażająco, szczególnie dla młodych mam. To czas, w którym w piersiach jest za mało pokarmu, by wykarmić dziecko. Na szczęście w większości wypadków jest to proces naturalny i oznacza, że następuje moment dostosowywania się do rosnących potrzeb niemowlęcia. Nieraz kryzys spowodowany jest innymi czynnikami i konieczny jest kontakt ze specjalistą.

Spis treści:

Problemy z karmieniem piersią

Karmienie piersią nie zawsze przychodzi z łatwością. Jest to czynność, której trzeba się nauczyć wraz z dzieckiem. Kobiety często skarżą się na ból czy urazy brodawek, nawał pokarmu lub kryzys laktacyjny – w tym ostatnim przypadku warto dodać, że nie jest to równoznaczne z rzeczywistym lub pozornym niedoborem pokarmu (w tej sytuacji należy odnaleźć źródło problemu i najlepiej skonsultować się z lekarzem).

Problemy z karmieniem mogą wynikać z nieprawidłowej techniki karmienia i z tego, że nie reagujemy od razu, gdy czujemy dyskomfort, dlatego tak ważne jest właściwe przystawienie dziecka do piersi i uważność podczas tej czynności. Ucho i biodro niemowlęcia powinny być ułożone w jednej linii, a broda i czubek nosa muszą dotykać piersi. Ssanie powinno być miarowe i regularne. Zdarza się oczywiście, że problemy pojawiają się nawet pomimo prawidłowego przystawiania, dlatego jeżeli niemowlę się nie najada, jest rozdrażnione i płaczliwe, warto zasięgnąć porady specjalisty.

Wspomniany kryzys laktacyjny, chociaż brzmi groźnie, jest często procesem naturalnym i oznacza, że organizm kobiety pracuje nad dostosowaniem ilości pokarmu do potrzeb niemowlęcia. Objawami są: pomniejszone, miękkie piersi i rozdrażnienie dziecka, które ma problem ze ssaniem odpowiedniej ilości mleka. Kryzys mleczny najczęściej trwa od dwóch do siedmiu dni.

Skąd się biorą problemy z laktacją

Kryzys laktacyjny to najczęściej proces naturalny, związany z dynamicznym rozwojem niemowlęcia – organizm mamy produkuje mniej mleka, a dziecko (szczególnie podczas skoków rozwojowych) chce jeść więcej. Warto dodać, że problemem w tej sytuacji jest nie tylko ilość, ale i skład pokarmu. Kobiece ciało potrzebuje kilku dni, żeby dostosować się do potrzeb malucha.

Problemy z laktacją mogą mieć jednak zupełnie inne źródło, dlatego bardzo ważne jest czujne obserwowanie nie tylko dziecka, ale i siebie. Kryzys laktacyjny może być związany z różnymi czynnikami.

  1. Zmiany hormonalne:
  • obniżenie poziomu oksytocyny, która odpowiada za wypływanie pokarmu z piersi (powodem może być stres);
  • spadek prolaktyny, czyli hormonu wywołującego laktację (powodem może być nieregularne przystawianie dziecka do piersi).
  1. Duży stres, smutek, zła kondycja psychiczna – nieraz wynikająca z bólu i dyskomfortu podczas karmienia.
  2. Zmęczenie kobiety.
  3. Złe chwytanie piersi przez dziecko – jeżeli niemowlę jest nieprawidłowo przystawione, nie pobudza piersi do produkcji mleka.
  4. Stosowanie smoczków, które sprawiają, że dziecko ma nieprawidłowy odruch ssania, lub dokarmianie butelką (bywa, że mama dokarmia dziecko w czasie kryzysu laktacyjnego, co może doprowadzić do zmniejszenia ilości pokarmu naturalnego i zatrzymania laktacji).

Kryzys laktacyjny – kiedy może się pojawić

Jest kilka okresów, w których najczęściej młode mamy dotyka kryzys laktacyjny. Pierwszy może wystąpić w trzecim, a kolejny w szóstym tygodniu życia dziecka. W niektórych przypadkach problem z laktacją pojawia się w trzecim i szóstym miesiącu. Ten stan utrzymuje się zwykle przez kilka dni.

Jeżeli przyczyną problemów z laktacją nie jest naturalny proces rozwojowy dziecka, to mogą one wystąpić w każdym momencie.

Kryzys laktacyjny w 3 miesiącu

Dwunasty tydzień życia (trzeci miesiąc) to czas bardzo szybkiego i intensywnego rozwoju niemowlęcia, a jednocześnie wyzwanie dla ciała kobiety – jej organizm musi odpowiednio zmienić skład, jakość i ilość produkowanego pokarmu. W tym czasie ważne jest, żeby mama odpoczywała, dobrze się odżywiała i piła dużo wody. Jeżeli lekarz nie wydał innych zaleceń (w związku ze stanem zdrowia mamy lub dziecka), to nie należy rezygnować z karmienia naturalnego. Zmiana może zająć około tygodnia.

Kryzys laktacyjny w 6 miesiącu

Szósty miesiąc życia to kolejny duży skok rozwojowy niemowlęcia, które chętnie próbuje nowych ruchów i pozycji, pełza lub zaczyna raczkować. Dlatego jest to okres, w którym może wystąpić kryzys laktacyjny – dziecko jest coraz silniejsze i bardziej ruchliwe, więc potrzebuje więcej pokarmu.

Karmienie noworodka. Jak nauczyć go ssania piersi?

Polecamy

Karmienie noworodka. Jak nauczyć go ssania piersi?

- Karmienie piersią jest formą sztuki, której muszą nauczyć się zarówno mama, jak i noworodek. Zdecydowanie łatwiej jest kobietom, które rodzą drugie i kolejne dziecko, ponieważ posiadają doświadczenie i wcześniej zdobyte już umiejętności – mówi Paulina Gano, Certyfikowany Doradca Laktacyjny, położna w Centrum Medycznym CMP. Jak nauczyć malucha ssania piersi? Jak nauczyć się karmienia? Ekspertka wyjaśnia.

Czytaj

Kryzys laktacyjny – co robić

Najważniejsze w czasie kryzysu laktacyjnego jest zachowanie spokoju – stres i nerwy mogą jedynie pogłębić problem. Kobieta powinna dbać o swój komfort i dużo odpoczywać – wszak jej ciało wykonuje ważną pracę, a i dziecko w tym czasie, rozdrażnione sytuacją, potrzebuje spokoju. Stres natomiast zmniejsza poziom oksytocyny odpowiedzialnej za wypływanie mleka z piersi. Bliscy powinni okazać mamie wsparcie psychiczne i pomoc. Ważna w tym okresie jest również dieta – bogata w witaminy, minerały i białko.

Żeby ustabilizować laktację, warto poświęcić energię na pobudzanie piersi. Jest na to kilka sposobów. Kobieta może częściej przystawiać dziecko do piersi lub odciągać pokarm laktatorem – te czynności pobudzają piersi. Jeżeli czujemy potrzebę, możemy skorzystać z suplementów wspierających laktację i pomagających się odprężyć. Na rynku dostępna jest cała paleta produktów dla kobiet karmiących piersią: herbatki laktacyjne, pastylki czy muesli. Zawierają one najczęściej kminek, kozieradkę, niepokalanek mnisi, drapacz lekarski, słód jęczmienny czy anyż, które uznawane są za składniki wspomagające laktację.

Jeżeli same nie radzimy sobie z sytuacją lub martwimy się o siebie i dziecko, warto skonsultować się z doradczynią laktacyjną. Nieraz może się okazać, że wystarczy skorygować technikę ssania lub ułożenie dziecka.

Jak karmić dziecko przy problemach z laktacją

W pierwszych miesiącach życia dziecka bardzo ważne jest kontrolowanie jego masy ciała – może być tak, że piersi nie zmienią swojego wyglądu, a pokarmu będzie jednak za mało. Wtedy najlepszym wskaźnikiem do monitorowania prawidłowego rozwoju jest właśnie masa – jeżeli niemowlę przybiera na wadze, nie ma powodów do obaw, że je za mało pomimo przejściowych trudności.

W czasie kryzysu laktacyjnego (lub innych problemów z laktacją) należy częściej przystawiać dziecko do piersi i robić to regularnie, najlepiej z obu piersi na zmianę (w czasie jednego posiłku). Trzeba pamiętać, że jest to stan przejściowy. Jeżeli jednak czujemy się nim przybite, to prośmy o pomoc w opiece i mówmy głośno o swoich potrzebach. W tym przypadku szczególnie istotne jest dbanie zarówno o niemowlę, jak i o siebie. Zdarza się, że z powodu złej kondycji psychicznej mamy odradza się kontynuowanie karmienia piersią.

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź