Jak oklepywać dziecko?

Oklepywanie niemowlaka to metoda znana i stosowana od lat. Wykorzystuje się ją przede wszystkim podczas infekcji górnych dróg oddechowych, w których opukiwanie płuc pomaga w rozluźnieniu i usuwaniu zalegającej w płucach wydzieliny. Małe dzieci nie potrafią odkrztuszać flegmy za pomocą kaszlu, dlatego należy im w tym pomóc. 

Oklepywanie stosuje się także w czasie przeziębienia i kataru. Roczne dziecko nie posiada jeszcze umiejętności wydmuchiwania nosa, a gromadzący się w drogach oddechowych katar sprzyja namnażaniu się patogenów. Oklepując plecy malucha, chronimy go przed powstawaniem stanu zapalnego oskrzeli i płuc. 

W jaki sposób oklepywać dziecko?

Podczas oklepywania niezwykle ważna jest odpowiednia technika, dzięki której metoda ta będzie bezpieczna dla dziecka. Jak oklepywać plecy dziecka? I jak oklepywać dziecko przy zapaleniu płuc? Oklepuje się jedynie klatkę piersiową i plecy; nie wolno oklepywać bezpośrednio kręgosłupa, a także okolicy nerek, łopatek i mostka. Gdy dziecko zaczyna kaszleć, należy przerwać oklepywanie i kontynuować je dopiero po odkasłaniu wydzieliny. 

Poniżej przedstawiamy, jak powinno wyglądać prawidłowe oklepywanie: 

1. Do oklepywania nie trzeba rozbierać dziecka, ale nie powinno być ono ubrane zbyt grubo. Malucha można więc oklepywać w body lub śpioszkach, a starsze dziecko w cienkiej bluzce.
2. Niemowlę należy położyć na kolanach w pozycji na brzuszku, z główką skierowaną w dół. Miednica dziecka powinna znajdować się nieco wyżej niż głowa, dlatego rodzic powinien wyprostować kolana, dzięki czemu dziecko będzie leżeć pod odpowiednim kątem. Jest to tzw. pozycja drenażowa. Starsze dzieci układa się na boku i przytrzymuje się im ręce do góry. Gdy wydzielina znajduje się w górnej części płuc, najkorzystniejsza będzie pozycja siedząca lub półsiedząca.
3. Jeśli rodzic oklepuje dziecko ręką, powinien ją ułożyć w łódkę – w tym celu należy lekko zgiąć dłoń oraz złączyć palce i kciuk. Dzięki temu podczas oklepywania możliwa będzie amortyzacja uderzeń. Absolutnie nie należy oklepywać dziecka płaską dłonią. Do oklepywania można także wykorzystać specjalną maseczkę silikonową. Opukiwanie przy jej pomocy jest bardziej delikatne i skuteczniejsze.
4. Oklepywanie rozpoczyna się wraz z wydechem dziecka. Ruchy powinny być delikatne, a opukiwanie wykonywane opuszkami palców. Na początku należy oklepywać klatkę piersiową na wysokości dolnych żeber, potem kierować uderzenia coraz wyżej. Plecy dziecka powinny być opukiwane naprzemiennie po obu stronach.
5. Oklepywanie należy wykonywać rytmicznie, ponieważ tylko w ten sposób możliwe jest wprowadzenie klatki piersiowej w wibracje. 
6. Na początku oklepywanie powinno być delikatne, potem można stopniowo zwiększać siłę nacisku. Należy jednak pamiętać, że opukiwanie powinno być dla dziecka całkowicie bezbolesne. Z drugiej strony uderzenia nie mogą być zbyt słabe, ponieważ nie przyniosą żadnego rezultatu. 

Rozrzedzona po oklepywaniu wydzielina powinna być usunięta z organizmu. Jeśli dziecko nie ma jeszcze wykształconego odruchu kaszlu, można zastosować tzw. koflator czyli asystor kaszlu. Jest to urządzenie, które wtłacza powietrze do płuc, dzięki czemu zalegająca flegma zostaje oderwana i wraz z zasysanym powietrzem przesunięta do gardła. Ostatnim krokiem jest odessanie wydzieliny. 

Jak długo oklepywać dziecko?

Oklepywanie najlepiej jest wykonać po 15 minutach od podania dziecku leków mukolitycznych lub po wykonaniu inhalacji. Poranne oklepywanie pomoże w pozbyciu się wydzieliny zgromadzonej w nocy. Zaleca się także, aby oklepywać dziecko przed spaniem. Oczyszczone drogi oddechowe sprzyjają lepszemu oddychaniu. Dzięki temu dziecko nie będzie się budziło w nocy. Oklepywania należy unikać jedynie tuż po zjedzeniu przez dziecka posiłku, ponieważ mogłoby doprowadzić do wymiotów. 

Optymalny czas trwania oklepywania wynosi kilka minut. Każda strona pleców powinna być opukiwana przez tyle samo czasu i z tą samą intensywnością. Jak często oklepywać niemowlaka? W ciągu dnia zabieg można powtarzać kilkukrotnie, zarówno u małych jak i nieco większych dzieci.  

Oklepywanie dziecka – efekty

Oklepywanie jest skuteczną metodą pozbywania się zalegającej wydzieliny, szczególnie u dzieci poniżej pierwszego roku życia. Ten swoisty rodzaj masażu ułatwia spływanie flegmy do gardła, z którego w łatwy sposób można się jej pozbyć. Oklepywanie ma więc działanie zarówno profilaktyczne jak i terapeutyczne. Zalecane jest u dzieci z mukowiscydozą i innymi chorobami nerwowo-mięśniowymi. Po zabiegu dziecku o wiele łatwiej się oddycha, przez co łatwiej je karmić i uspokoić.