Płyn owodniowy jako naturalne środowisko dla płodu

Płyn owodniowy otacza płód przez całe dziewięć miesięcy. Znajduje się on razem z płodem w szczelnie zamkniętym worku tworzonym przez błony płodowe. Jaka jest rola płynu owodniowego? 

Płyn owodniowy – skład

Płyn owodniowy sprawia, że płód jest bezpieczny i amortyzowany w przypadku jakichkolwiek upadków przyszłej mamy lub innych czynników mechanicznych ze świata zewnętrznego.

Owodnia (jedna z błon płodowych), osocze matki oraz płyny z krążenia matczyno-płodowego do 15 tygodnia ciąży są źródłem tworzenia się wód płodowych. Potem za tworzenie się wód płodowych odpowiedzialny jest filtrowany mocz z nerek płodu.

Skład płynu owodniowego: woda (98 proc.) i substancje organiczne oraz nieorganiczne (2 proc. wód płodowych).

W skład substancji wchodzą:

W płynie owodniowym znajduje się także maź płodowa, włosy i płytki rogowe płodu, komórki owodni.

Skład wód płodowych bardzo mocno podobny jest do surowicy krwi.

Płyn owodniowy – jaka jest jego rola?

Funkcje płynu owodniowego:

Płód przyzwyczajony jest do przebywania od samego początku w wodzie, bardzo dobrze czuje się w takim środowisku. Nabywa „odruchu pływania”, który utrzymuje się aż do 7 miesiąca po porodzie.

Płyn owodniowy – ocena jakości i ilości

Indeks AFI (badanie ultrasonograficzne z określeniem indeksu płynu owodniowego) pomaga ocenić ilość płynu owodniowego. Polega na określeniu wielkości w czterech kwadrantach macicy kieszonek wypełnionych płynem. Otrzymany wynik wyraża się w centymetrach. Suma czterech pomiarów określa wartość AFI.

AFI wykazujące niedobór wód płodowych (zmniejszenie objętości poniżej 100 ml płynu owodniowego) diagnozowane jest jako małowodzie. Rozpoznawane jest, gdy ilość płynu owodniowego w 32–36 tygodniu ciąży jest mniejsza niż 500 ml lub gdy AFI wynosi poniżej 5-6. Skutkiem tego może być: zespół taśm owodniowych, deformacja płodu, hipoplazja płuc, hipotrofia wewnątrzmaciczna, zgon okołoporodowy, wewnątrzmaciczne obumarcie płodu.

AFI wykazujące nadmiar wód płodowych (zwiększenie objętości ponad 2000 ml płynu owodniowego) diagnozowane jest jako wielowodzie. Rozpoznawane jest, gdy ilość płynu w III trymestrze ciąży wynosi ponad 2000 ml lub gdy AFI wynosi >25. Skutkiem tego może być: poród przedwczesny, wypadnięcie pępowiny, hipotonia lub atonia macicy, nieprawidłowe położenie płodu, niedotlenienie wewnątrzmaciczne, osłabienie czynności porodowej, obrzęk płuc, niedrożność przewodu pokarmowego, bolesność palpacyjna brzucha, niewydolność krążenia.

W obu przypadkach konieczne jest zastosowanie odpowiedniej metody leczenia zależnej od rozpoznanego przypadku.

Inne metody diagnostyki badania płynu owodniowego:

Czy wiesz, jakie są benefity dla rodziców po urodzeniu dziecka?